Schenking en erfrecht: hoe werkt het en wat zijn de voordelen?

Schenkingen en erfrecht zijn nauw met elkaar verbonden. Door bij leven te schenken kun je niet alleen de volgende generatie financieel ondersteunen, maar ook de erfbelasting verminderen. In deze blog leggen we uit hoe schenkingen werken in relatie tot het erfrecht en geven we handige tips voor zowel erflaters als erfgenamen.

Wat is een schenking?

Het voordeel van schenkingen in de context van het erfrecht is dat ze kunnen helpen om de nalatenschap te verkleinen, waardoor de erfbelasting voor erfgenamen lager kan uitvallen.

Waarom schenken?

(1) Verminderen van erfbelasting: Door bij leven te schenken, kun je de toekomstige nalatenschap verkleinen. Dit betekent dat erfgenamen minder erfbelasting hoeven te betalen.

(2) Ondersteunen tijdens het leven: Schenkingen geven je de kans om naasten financieel te helpen wanneer zij het nodig hebben, bijvoorbeeld bij de aankoop van een huis of studie.

(3) Meer controle: Als je schenkt, kun je zelf bepalen wie wat ontvangt en wanneer. Dit geeft meer regie over de verdeling van je vermogen.

Hoe werkt schenken in relatie tot het erfrecht?

Schenkingen kunnen invloed hebben op de uiteindelijke verdeling van de nalatenschap. Een aantal zaken om rekening mee te houden:

(1) Inbrengverplichting: In sommige gevallen moeten schenkingen bij de verdeling van de erfenis worden ingebracht. Dit betekent dat de waarde van de schenking wordt opgeteld bij de nalatenschap, zodat alle erfgenamen gelijk worden behandeld. Dit geldt meestal voor schenkingen aan kinderen, tenzij anders is vastgelegd.

(2) Uitzonderingen bij de inbreng: Je kunt in een schenkingsakte of testament vastleggen dat een schenking niet hoeft te worden ingebracht. Dit kan bijvoorbeeld handig zijn als je bepaalde erfgenamen extra wilt bevoordelen.

(3) 180-dagenregel: Schenkingen die binnen 180 dagen voor het overlijden zijn gedaan, worden vaak alsnog gezien als onderdeel van de nalatenschap en zijn dus belast met erfbelasting. Dit is belangrijk om in gedachten te houden bij het plannen van schenkingen.

Vrijstellingen bij schenkbelasting

Er gelden jaarlijks vrijstellingen voor schenkbelasting. In 2025 zijn deze vrijstellingen bijvoorbeeld:

(1) €6.035 voor schenkingen aan kinderen.

(2) €2.418 voor schenkingen aan anderen.

(3) Eenmalig verhoogde vrijstelling van €28.947 voor schenkingen aan kinderen (bijvoorbeeld voor studie of woning).

Door gebruik te maken van deze vrijstellingen kun je belastingvrij vermogen overdragen.

Tips voor (toekomstige) erflaters

(1) Maak een schenkingsplan: Stel een plan op waarin je vastlegt hoeveel, wanneer en aan wie je wilt schenken. Dit helpt om overzicht te houden en maximaal gebruik te maken van belastingvrijstellingen.

(2) Overweeg een notariële akte: Voor grotere of complexe schenkingen kan een notariële akte handig zijn. Hiermee leg je duidelijk vast wat je schenkt en onder welke voorwaarden.

(3) Houd rekening met je eigen financiële situatie: Schenk niet meer dan je kunt missen. Zorg dat je voldoende middelen behoudt voor je eigen levensonderhoud.

Tips voor (toekomstige) erfgenamen

(1) Informeer naar schenkingen bij leven: Vraag open naar schenkingen die eerder zijn gedaan en hoe deze zijn vastgelegd. Dit voorkomt verrassingen bij de verdeling van de erfenis.

(2) Let op de inbrengverplichting: Controleer of schenkingen moeten worden ingebracht bij de nalatenschap. Dit kan belangrijk zijn voor een eerlijke verdeling.

(3) Gebruik schenkingen verstandig: Als je een schenking ontvangt, denk dan na over hoe je deze het beste kunt gebruiken, bijvoorbeeld voor aflossing van schulden of investeringen.

Conclusie

Schenkingen zijn een krachtig instrument om vermogen te verdelen en de erfbelasting te verlagen. Door op tijd een goed plan te maken en de regels rondom het erfrecht en schenkbelasting in acht te nemen, kunnen zowel erflaters als erfgenamen optimaal profiteren. Raadpleeg bij complexe situaties een notaris of financieel adviseur om het meeste uit je schenkingen te halen.

Heeft u een vraag hierover, neem dan gerust contact met ons op.

mr Jean van Zinnicq Bergmann                                    Van Zinnicq Bergmann Advocaten

Advocaat erfrecht                                                               ’s-Hertogenbosch