Overgang van onderneming: wat betekent het en wat zijn de rechten en plichten voor werkgever en werknemer?

Bij een overgang van onderneming denk je misschien aan een bedrijfsovername, fusie of verkoop van een bedrijf. Voor zowel werkgevers als werknemers is dit vaak een spannende, maar soms ook onzekere tijd. Maar wat betekent zo’n overgang nu eigenlijk voor de arbeidsrelaties? Gelukkig biedt de wet bescherming voor werknemers, terwijl werkgevers duidelijke richtlijnen hebben om de overgang soepel te laten verlopen.

Wat is een overgang van onderneming?

Een overgang van onderneming houdt in dat een bedrijf of een deel daarvan overgaat van de ene eigenaar naar de andere. Denk bijvoorbeeld aan de verkoop van een bedrijf, een fusie of het uitbesteden van een bedrijfsactiviteit. Bij een overgang van onderneming blijven de arbeidscontracten van werknemers automatisch in stand, inclusief alle arbeidsvoorwaarden. De nieuwe werkgever “stapt in de schoenen” van de oude werkgever, zodat de continuïteit van arbeidsrelaties gewaarborgd blijft.

Wat betekent dit voor de werknemer?

Als werknemer is het natuurlijk spannend wanneer je hoort dat je bedrijf wordt overgenomen of dat er een fusie plaatsvindt. Gelukkig biedt de wet veel bescherming. Hier zijn een paar belangrijke punten om te weten:

Behoud van arbeidsvoorwaarden: alle rechten en plichten uit je bestaande arbeidsovereenkomst gaan mee naar de nieuwe werkgever. Dit betekent dat je salaris, vakantiedagen, pensioenrechten en andere arbeidsvoorwaarden hetzelfde blijven. De nieuwe werkgever kan deze voorwaarden niet zomaar aanpassen.

Bescherming tegen ontslag: je kunt als werknemer niet ontslagen worden alleen vanwege de overgang van onderneming. Dit biedt zekerheid dat je positie binnen het bedrijf behouden blijft, tenzij er sprake is van economische, technische of organisatorische redenen die losstaan van de overgang. Ontslag om de overgang zelf is dus niet toegestaan.

Recht op informatie: je werkgever moet jou tijdig informeren over de overgang, de gevolgen voor je werk, en of er veranderingen zijn in bijvoorbeeld werkplekken of bedrijfsstructuur. Heb je een ondernemingsraad (OR), dan moet de OR ook betrokken worden bij de overgang.

Tip voor werknemers:

Wees proactief! Praat met je leidinggevende en vraag om duidelijke informatie. Het is jouw recht om te weten wat de overgang voor jou betekent. Ook als je geen directe veranderingen ziet, is het goed om te begrijpen hoe de toekomst eruitziet binnen de nieuwe organisatie.

Wat betekent dit voor de werkgever?

Voor werkgevers brengt een overgang van onderneming verschillende verplichtingen met zich mee, vooral ten aanzien van de werknemers die overgaan naar de nieuwe werkgever. Het is cruciaal om de overgang correct te regelen om juridische conflicten te voorkomen.

Overname van alle rechten en plichten: als nieuwe werkgever neem je de werknemers over met behoud van al hun bestaande rechten en plichten. Dit betekent dat je de arbeidscontracten zoals ze waren bij de oude werkgever moet respecteren. Denk aan loon, vakantiedagen, en andere arbeidsvoorwaarden.

Informatieplicht: je moet je werknemers tijdig informeren over de overgang en wat dit voor hen betekent. Ook moet je eventuele vertegenwoordigers van de werknemers, zoals de ondernemingsraad, hierbij betrekken. Transparantie is cruciaal om vertrouwen te behouden tijdens de overgang.

Eventuele cao-toepassing: als de oude werkgever onder een bepaalde cao viel, moet je als nieuwe werkgever de voorwaarden uit die cao respecteren, totdat er een nieuwe cao van toepassing wordt of de bestaande cao afloopt.

Tip voor werkgevers:

Communicatie is de sleutel! Zorg ervoor dat je werknemers zich gehoord voelen en geef ze tijdig en volledig inzicht in de gevolgen van de overgang. Een goed geïnformeerde werknemer zal minder snel onzekerheid of weerstand ervaren, wat de overgang soepeler maakt. Hoewel de wet de overgang van onderneming goed regelt, zijn er een paar punten die voor zowel werkgever als werknemer belangrijk zijn om in gedachten te houden:

Herplaatsing of reorganisatie: hoewel werknemers beschermd zijn tegen ontslag door de overgang, kunnen er na de overgang wel wijzigingen plaatsvinden in de bedrijfsvoering. Dit kan leiden tot herplaatsing of reorganisatie, waarbij ontslag om economische redenen mogelijk is. Hier gelden echter strikte regels en procedures.

Pensioenregelingen: het pensioenstelsel kan soms een uitzondering vormen bij de overgang van onderneming. De nieuwe werkgever mag, in bepaalde gevallen, een andere pensioenregeling aanbieden, mits deze voldoet aan de wettelijke eisen. Het is voor werknemers belangrijk om na te gaan wat de gevolgen zijn voor hun pensioenopbouw.

Conclusie

Een overgang van onderneming is een ingrijpend proces, maar de wet zorgt ervoor dat zowel werknemers als werkgevers goed beschermd zijn. Voor werknemers is er de zekerheid dat hun arbeidsvoorwaarden behouden blijven, terwijl werkgevers duidelijke richtlijnen hebben om het proces juridisch correct te laten verlopen.

Door goede communicatie en wederzijds begrip kunnen beide partijen de overgang soepel laten verlopen en een stabiele basis leggen voor de toekomst. Heb je vragen over jouw positie tijdens een overgang van onderneming? Dan is het altijd verstandig om juridisch advies in te winnen, zodat je goed voorbereid bent op de veranderingen.

mr Alissa van der Voet                               Van Zinnicq Bergmann Advocaten

Advocaat arbeidsrecht                              ‘s-Hertogenbosch